VIÊM MŨI VẬN MẠCH - DẤU HIỆU NHẬN BIẾT, NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ

Viêm mũi vận mạch là gì?

Viêm mũi vận mạch là một dạng viêm mũi không do dị ứng, không liên quan đến phản ứng miễn dịch hay sự hiện diện của các tế bào viêm đặc hiệu. Do đó, các xét nghiệm như tiêm dị nguyên, xét nghiệm máu tìm IgE hoặc xét nghiệm tế bào học thường không phát hiện được bất thường.

Nguyên nhân chủ yếu của viêm mũi vận mạch là do sự rối loạn trong điều hòa thần kinh của mạch máu ở niêm mạc mũi. Khi tiếp xúc với các yếu tố kích thích từ môi trường, hệ thần kinh giao cảm – đối giao cảm ở vùng mũi bị mất cân bằng, gây ra hiện tượng sung huyết, tăng tiết dịch và co giãn bất thường ở mạch máu vùng mũi.

Nội soi Viêm Mũi Vận Mạch

Dấu hiệu nhận biết viêm mũi vận mạch

Các triệu chứng của viêm mũi vận mạch có thể kéo dài nhiều tuần hoặc tái đi tái lại theo chu kỳ. Người bệnh thường có cảm giác khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt và giấc ngủ. Một số dấu hiệu điển hình bao gồm:

Chảy nước mũi thường xuyên, đặc biệt vào buổi sáng và buổi tối, nước mũi trong và loãng.
Nghẹt mũi: Có thể nghẹt một bên hoặc cả hai bên, thay đổi theo tư thế nằm.
Đỏ mũi, cảm giác ngứa hoặc rát nhẹ trong mũi.
Chảy máu mũi nhẹ: Xuất hiện khi niêm mạc mũi bị tổn thương do khô hoặc ma sát.
Ít khi có các triệu chứng như ngứa mũi, hắt hơi nhiều – đây là điểm khác biệt với viêm mũi dị ứng.

Nội soi Viêm Mũi Vận Mạch

Nguyên nhân và yếu tố kích ứng

Viêm mũi vận mạch không có nguyên nhân rõ ràng, nhưng rất dễ bị kích hoạt bởi nhiều yếu tố từ môi trường sống đến nội tiết trong cơ thể:

Các yếu tố kích ứng từ bên ngoài:

Thay đổi thời tiết, đặc biệt là khi chuyển mùa, từ nóng sang lạnh hoặc độ ẩm không khí thay đổi đột ngột.

Khói bụi, khí ô nhiễm, khói thuốc lá là tác nhân dễ gây kích ứng niêm mạc mũi.
Mùi hương mạnh, như nước hoa, chất tẩy rửa, hóa chất công nghiệp.
Thực phẩm cay nóng, đồ ăn nhiều gia vị.
Tác động cảm xúc mạnh như căng thẳng, lo âu, xúc động cũng có thể gây khởi phát cơn viêm mũi.

Viêm mũi vận mạch dễ bị kích hoạt bởi nhiều yếu tố từ môi trường sống đến nội tiết trong cơ thể

Các yếu tố nội tại:

Rối loạn nội tiết tố: Phụ nữ mang thai, chu kỳ kinh nguyệt, dùng thuốc tránh thai, suy giáp.
Tác dụng phụ của một số loại thuốc, bao gồm thuốc cao huyết áp (nhóm thuốc chẹn beta), thuốc an thần, thuốc giảm đau.
Tuổi tác: Bệnh thường gặp ở người trên 20 tuổi, tỷ lệ ở nữ cao hơn nam giới.

Cách điều trị viêm mũi vận mạch

Việc điều trị viêm mũi vận mạch cần được cá nhân hóa tùy vào mức độ và tình trạng sức khỏe của người bệnh. Dưới đây là các phương pháp phổ biến:

Dùng thuốc (điều trị nội khoa):

Thuốc kháng histamine: Giúp giảm triệu chứng chảy mũi, nghẹt mũi.
Thuốc xịt mũi corticosteroid: Giảm viêm niêm mạc mũi, cải thiện lưu thông khí.
Thuốc xịt kháng cholinergic: Ví dụ như ipratropium bromide giúp giảm tiết dịch.
Thuốc làm co mạch mũi (pseudoephedrine): Hạn chế sung huyết mũi nhưng không nên sử dụng kéo dài.
Phẫu thuật (khi điều trị nội khoa không hiệu quả):

Phẫu thuật nội soi mũi xoang: Là phương pháp phổ biến nhằm điều chỉnh bất thường trong cấu trúc mũi như lệch vách ngăn, polyp mũi.
Đốt cuống mũi dưới hoặc cắt bán phần cuốn mũi: Giúp giảm sung huyết và tiết dịch.
Cắt dây thần kinh vidian: Áp dụng trong trường hợp chảy mũi nặng, không đáp ứng thuốc.
Lưu ý: Phẫu thuật có thể mang lại hiệu quả nhưng cũng tiềm ẩn một số biến chứng như chảy máu, khô mũi, viêm mũi teo… Do đó cần cân nhắc kỹ trước khi thực hiện.

Cách phòng ngừa viêm mũi vận mạch

Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng mũi và cổ khi thời tiết thay đổi.

Tránh tiếp xúc với khói bụi, ô nhiễm, sử dụng khẩu trang khi ra ngoài.

Duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh, hạn chế thực phẩm cay nóng, bổ sung các loại trái cây, nước ép hay rau xanh, hạn chế các loại thực phẩm chứa nhiều chất Histamine. 

Tập luyện thể dục để tăng sức đề kháng.

Viêm mũi vận mạch không nguy hiểm nhưng gây nhiều khó chịu trong sinh hoạt. Nếu có triệu chứng, hãy đến ngay Phòng Khám Đa Khoa VIETMEDI để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Theo Bác sĩ CKI Danh Thái Bình - Chuyên khoa Tai - Mũi - Họng - Phòng Khám Đa Khoa VIETMEDI

📞 Hotline: 028 38 993 339 | 0848 993 339
🌐 Website: vietmediclinic.com
🏥 Địa chỉ: 339 Điện Biên Phủ, Quận 3, TP.HCM