HPV VÀ UNG THƯ CỔ TỬ CUNG: MỐI LIÊN HỆ MÀ PHỤ NỮ KHÔNG THỂ BỎ QUA

Ung thư cổ tử cung luôn nằm trong nhóm ung thư nguy hiểm nhất đối với phụ nữ, đặc biệt tại các quốc gia châu Á, nơi thói quen tầm soát định kỳ còn hạn chế. Điều đáng nói, một tỷ lệ lớn các trường hợp ung thư cổ tử cung có liên quan trực tiếp đến HPV – một loại virus phổ biến đến mức hầu hết mọi người đều từng phơi nhiễm ít nhất một lần trong đời. 

Hiểu rõ mối liên hệ này giúp phụ nữ chủ động phòng ngừa, bảo vệ sức khỏe sinh sản và tránh khỏi căn bệnh hoàn toàn có thể ngăn chặn.

🦠 HPV – Loại virus phổ biến nhất trong các bệnh lây qua đường tình dục

HPV (Human Papillomavirus) là một nhóm virus rất lớn, gồm hơn 200 chủng, trong đó có khoảng 40 chủng tấn công vùng sinh dục. HPV lây truyền qua:

• Quan hệ tình dục (âm đạo – hậu môn – miệng)
• Tiếp xúc da – da vùng sinh dục
• Dùng chung đồ chơi tình dục
• Lây từ mẹ sang con trong lúc sinh (hiếm)

Theo thống kê, khoảng 80% phụ nữ và nam giới từng nhiễm HPV trước 45 tuổi, nhưng hầu hết không biết mình bị nhiễm vì cơ thể có thể âm thầm đào thải virus trong 1–2 năm mà không để lại dấu hiệu.

Tuy nhiên, có một nhóm HPV đặc biệt nguy hiểm gọi là HPV nguy cơ cao (High-risk HPV), gồm khoảng 14 chủng. Trong đó:

• HPV-16 và HPV-18 gây 70% ca ung thư cổ tử cung
• Các chủng như 31, 33, 45, 52, 58… cũng có thể gây ung thư

Sự phổ biến của virus và khả năng gây bệnh lâu dài khiến HPV trở thành mối lo hàng đầu đối với sức khỏe phụ nữ.

Một số chủng vi khuẩn hpv phổ biến

HPV gây ung thư cổ tử cung như thế nào?

Ung thư cổ tử cung không xuất hiện ngay khi phụ nữ nhiễm HPV. Quá trình diễn tiến gồm nhiều giai đoạn:

1. Nhiễm HPV nguy cơ cao

 Virus bám vào tế bào cổ tử cung – đặc biệt là vùng chuyển tiếp (transformation zone), nơi tế bào rất nhạy cảm.

2. Virus tích hợp vào tế bào

 Một số chủng HPV nguy cơ cao tạo ra protein E6 và E7 làm rối loạn quá trình tự chết tế bào và kiểm soát tăng sinh.

3. Tổn thương tiền ung thư (CIN1 – CIN3)

 → CIN1: mức độ nhẹ

 → CIN2: mức độ trung bình, nguy cơ tiến triển thành CIN 3 hoặc ung thư nếu không điều trị, vẫn có khả năng thoái triển, đặc biệt ở người trẻ.

 → CIN3: mức độ nặng, nguy cơ cao tiến triển thành ung thư cổ tử cung xâm lấn.

3. Ung thư cổ tử cung xâm lấn

Khi tế bào bất thường lan sâu vào mô cổ tử cung và có thể di căn.

Quá trình này diễn ra âm thầm 5–15 năm, vì vậy dù không có triệu chứng, phụ nữ vẫn có thể đang mang tổn thương tiền ung thư mà không hay biết.

Dấu hiệu cảnh báo – rất ít, rất mờ nhạt

HPV hầu như không gây triệu chứng, kể cả khi đã gây tổn thương tiền ung thư. Chỉ đến khi bệnh tiến triển nặng, phụ nữ mới có thể gặp:

• Chảy máu âm đạo sau quan hệ
• Chảy máu giữa kỳ kinh
• Đau vùng chậu
• Khí hư có mùi hôi hoặc màu lạ
• Đau khi quan hệ
• Ra máu sau mãn kinh

Đây là lý do hàng đầu khiến nhiều phụ nữ phát hiện bệnh muộn. Chỉ xét nghiệm mới phát hiện được ở nữ (Pap/HPV test). Vì vậy, tầm soát định kỳ quan trọng hơn bất cứ điều gì.

Đau khi quan hệ - Dấu hiệu cảnh báo

Tầm soát ung thư cổ tử cung – “Bộ đôi” không thể thiếu: HPV DNA và Tế bào học cổ tử cung

Hiện nay, các hiệp hội sản phụ khoa thế giới (WHO, CDC, ACOG) khuyến cáo phụ nữ tầm soát định kỳ bằng 1 trong 2 phương pháp hoặc kết hợp cả hai:

1. HPV DNA Test

• Xác định chính xác bạn có nhiễm HPV hay không
• Biết được đang nhiễm chủng nguy cơ cao nào
• Độ nhạy cao hơn tế bào học cổ tử cung
• Được ưu tiên cho phụ nữ từ 30 tuổi trở lên

2. Tế bào học cổ tử cung

• Kiểm tra xem tế bào cổ tử cung có bất thường hay không
• Phát hiện tổn thương tiền ung thư ở dạng sớm

Lịch tầm soát được khuyến cáo:

• 21–29 tuổi: Pap Smear mỗi 3 năm
• 30–65 tuổi: HPV DNA + tế bào học CTC mỗi 5 năm hoặc HPV DNA đơn lẻ mỗi 5 năm
• Người có nguy cơ cao nên kiểm tra thường xuyên hơn

→ Tầm soát định kỳ giúp phát hiện ở giai đoạn sớm nhất – lúc mà điều trị đơn giản và tỷ lệ khỏi bệnh gần như tuyệt đối.

Tiêm phòng HPV – “Lá chắn vàng” giúp ngăn ngừa ung thư cổ tử cung

Tiêm vắc xin HPV là phương pháp hiệu quả nhất để giảm nguy cơ ung thư cổ tử cung. Nghiên cứu quốc tế cho thấy:

• Giảm đến 90% nguy cơ ung thư cổ tử cung
• Giảm mạnh tỷ lệ tổn thương tiền ung thư
• Giảm mụn cóc sinh dục
• Hiệu quả kéo dài trên 10–15 năm, thậm chí hơn

Các loại vắc xin hiện nay:

• HPV 2 (Cervarix): 16, 18
• HPV 4 (Gardasil): 6, 11, 16, 18
• HPV 9 (Gardasil 9): phòng rộng nhất – 9 chủng nguy hiểm

Ai nên tiêm?

• Trẻ từ 9 tuổi trở lên
• Nam & nữ 9–26 tuổi (hiệu quả tối ưu)
• Người 27–45 tuổi vẫn tiêm được nếu có nhu cầu
• Phụ nữ đã quan hệ, đã sinh con
• Người từng nhiễm HPV hoặc từng bị mụn cóc sinh dục

Lịch tiêm chuẩn:

• Dưới 15 tuổi: 2 mũi (0 – 6 tháng)
• Từ 15 tuổi trở lên: 3 mũi (0 – 2 – 6 tháng)
• Dù trễ lịch vẫn không cần tiêm lại từ đầu.

Bảo vệ toàn diện: Kết hợp tầm soát, tiêm phòng và khám phụ khoa để giảm tối đa nguy cơ ung thư cổ tử cung

Tầm soát, tiêm phòng HPV và khám phụ khoa định kỳ đều giữ một vai trò riêng, và không biện pháp nào thay thế được biện pháp nào. Tiêm phòng giúp cơ thể giảm nguy cơ nhiễm các chủng HPV nguy hiểm; tầm soát giúp phát hiện sớm những thay đổi bất thường ở cổ tử cung; còn khám phụ khoa định kỳ giúp kiểm tra tổng thể sức khỏe sinh sản và kịp thời xử lý các vấn đề liên quan.

Khi thực hiện đầy đủ cả ba, phụ nữ có thể chủ động theo dõi sức khỏe của mình một cách toàn diện và giảm tối đa nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung. Điều quan trọng là:

• Tầm soát đúng lịch theo khuyến cáo
• Tiêm vắc xin HPV đầy đủ và đúng mũi
• Khám phụ khoa định kỳ hằng năm
• Quan hệ tình dục an toàn
• Điều trị sớm khi phát hiện tổn thương hoặc kết quả bất thường

Việc chủ động chăm sóc sức khỏe ngay từ bây giờ sẽ giúp phụ nữ an tâm hơn, bảo vệ khả năng sinh sản và giữ gìn chất lượng cuộc sống lâu dài.

Liên hệ VIETMEDI để được hỗ trợ và tư vấn kịp thời

📞Điện thoại: 028 38 993 339 

 📱Hotline: 0848 993 339

 🌐 Website: www.vietmediclinic.com

🏥 Địa chỉ: 339 Điện Biên Phủ, P.Bàn Cờ, TP. Hồ Chí Minh

VIETMEDI Healthcare Center - Điều trị chuyên sâu, dẫn đầu chất lượng